Z pewnym opóźnieniem przekazujemy informacje o mapach, które pojawiły się w w Mapsterze już ponad tydzień temu:
- Ze zbiorów instytucji kartograficznych w Nowej Zelandii otrzymaliśmy skany 42 arkuszy map WIG w skali 1:100 000 w rozdzielczości 600 dpi. Są to czarno-białe reprodukcje wykonane z egzemplarzy map, które we wrześniu 1939 zdołano ewakuować na Zachód. Wydano je w 1942 roku w Edynburgu, nakładem Sekcji Wojskowego Instytutu Wydawniczego. Część nakładu trafiło do okupowanej Polski, przewiezione na pokładach „Dakot” lądujących na tajnych, partyzanckich lotniskach, a niewykorzystana większość została po wojnie rozdana uniwersytetom na Zachodzie (jeden komplet arkuszy w zbiorach Biblioteki Narodowej, otrzymał z Instytutu Sikorskiego Bogusław Krassowski).
Mapy te nie różnią się w zasadzie od przedwojennych oryginałów, choć wykonano je inną techniką reprodukcji, a do niektórych arkuszy wydań z lat 20. XX wieku dodano siatkę kilometrową WIG. Warto jednak zwrócić uwagę na datę wydania przedwojennego, gdyż do reprodukcji mogło posłużyć wydanie późniejsze, niż to, które posiadamy w głównym skorowidzu map WIG.
- ze zbiorów biblioteki Uniwersytetu w Indianie, ok. 750 arkuszy radzieckiej mapy w skali 1:50 tys i w rozdzielczości 600 dpi. Częściowo pokrywają się a częściowo uzupełniają wcześniejsze skany z Uniwersytetu w Greifswald.
- Z Biblioteki Kongresu, dzięki kolegom ze strony easteurotopo.org, otrzymaliśmy kolejną porcję ponad 80 „trójwiorstówek”, z czego (nieznaczną) większość stanowią rosyjskie i radzieckie oryginały, a pozostałe arkusze to niemieckie reprinty i przeróbki.
- Kilkanaście planów miast z europejskiej części Rosji, również z Biblioteki Kongresu, wśród nich kilka powojennych planów Moskwy, St. Petersburga i Odessy, być może wyprodukowanych przez CIA, oraz ciekawy, niemiecki plan miasta Stalino na Ukrainie, znanego obecnie pod nazwą „Donieck”.

Ze zbiorów biblioteki Uniwersytetu WrocÅ‚awskiego, za poÅ›rednictwem biblioteki cyfrowej, udostÄ™pniamy ok. 160 planów miast, głównie ze ÅšlÄ…ska. Niestety, ponieważ biblioteki cyfrowe zwykle nie udostÄ™pniajÄ… materiałów w postaci plików jpg, nie znamy rozdzielczoÅ›ci poszczególnych planów. Zgodnie z informacjÄ… uzyskanÄ… z biblioteki, byÅ‚y one skanowane „w rozdzielczoÅ›ci od 300 do 600 dpi”. WÅ›ród nowoÅ›ci jest kilkanaÅ›cie ciekawych planów mniejszych miejscowoÅ›ci na ÅšlÄ…sku i duża dawka niemieckich planów WrocÅ‚awia.
Nowe plany najłatwiej odnaleźć na „Zestawieniach” (listach map) w Mapsterze:

• Plany miast – Europa Åšrodkowa

• Niemcy

• PozostaÅ‚e

• 64 arkusze mapy operacyjnej WIG 1:300 000. Część z nich zastÄ™puje skany, które do tej pory mieliÅ›my w niskiej rozdzielczoÅ›ci (300 dpi). PozostaÅ‚e to inne wydania map, które już udostÄ™pniamy, lub też zupeÅ‚nie nowe arkusze (kilka),

• 16 polskich i 4 niemieckie kopie map WIG w skali 1:25 000. WÅ›ród map arkusz z 1938 roku przedstawiajÄ…cy JanowÄ… DolinÄ™. Kto interesuje siÄ™ Kresami – ten wie. A kto nie wie, może sprawdzić w Internecie,

• 7 arkuszy starszych wydaÅ„ map WIG w skali 1:25 000, w tym 6 bardzo rzadkich z „Rejonu Bydgoszcz”, oraz jeden (ostatni brakujÄ…cy) z Rejonu Brześć.

Dodaliśmy kilkadziesiąt map ze zbiorów Zakładu Geografii Uniwersytetu Humboldta w Berlinie. Są to arkusze rosyjskich i radzieckich wiorstówek (1:42 000) i dwuwiorstówek (1:84 000), oraz kilkanaście map w skali 1:25 000. Prosimy pamiętać, że dość dokładne datowanie dotyczy jednak druku mapy, które mogą jednak przedstawiać sytuację nawet o kilkadziesiąt lat starszą. Dotyczy to szczególnie radzieckich jednowiorstówek z Kresów z lat 30. XX wieku, opartych na mapach carskich, polskich mapach WIG w skali 1:100 tyś i informacjach wywiadowczych, a nie na najnowszych pomiarach terenowych.

Nowości:

Dzięki pomocy Wydziału Geografii Uniwersytetu Humboldta w Berlinie uzupełniliśmy luki w kilku zbiorach map:

- ok. 70 arkuszy niemieckiej mapy 1:300 tyś (Übersichtskarte von Mitteleuropa), wśród nich wydania pokazujące zmiany granic Czechosłowacji w trakcie jej rozbioru w 1938/39 r.

- kilkanaście arkuszy niemieckiej mapy w skali 1:800 tys. i austro-węgierskiej w skali 1:750 tys.

- kilka arkuszy bardzo rzadkiej niemieckiej mapy w skali 1:50 tys z terenów zachodniej Polski: trzy arkusze małego formatu, z lat 20. XX wieku i pięć dużego formatu, z 1938 roku.

Ze zbiorów Biblioteki Kongresu dodaliśmy kilka arkuszy równie rzadkiej niemieckiej mapy w skali 1:25 tys. pokazującej Twierdzę Brześć i okolice, oraz jeden arkusz z okolic Twierdzy Równe. Pozostałe arkusze trzeba będzie ściągnąć z Wiednia.

Ze zbiorów Uniwersytetu Wrocławskiego i uniwersyteckiej biblioteki cyfrowej, ok. 450 arkuszy Messtischblattów ze Śląska w rozdzielczości 400 dpi (na liście map począwszy od arkusza nr 3957 Rädnitz).

Kilka lat temu, dzięki uprzejmości biblioteki Uniwersytetu Stanowego w Utah uzyskaliśmy kilkaset powojennych amerykańskiej kopii niemieckich map typu Messtischblatt z terenów Zachodniej Polski. W końcu przyszedł czas, aby wykorzystać pozostałe mapy z tej kolekcji - wydania amerykańskie, brytyjskie i francuskie pokazujące teren obecnych Niemiec. Częściowo są to przedruki oryginalnych map niemieckich, a w kolejnych wydaniach aktualizacje oparte na zdjęciach lotniczych i innych dostępnych materiałach. W sumie ok. 2550 arkuszy tych map w rozdzielczości 400 dpi. i ok. 50 ze zbiorów własnych, w rozdzielczości 600 dpi.

Na kolejnÄ… aktualizacjÄ™ zapraszamy za rok.

DodaliÅ›my ok. 240 arkuszy amerykaÅ„skiej mapy „Poland 1:25,000” z ok. 1956 roku, głównie z Mazowsza i Warmii (nowoÅ›ci zaznaczone sÄ… na liÅ›cie map). SÄ… to kopie niemieckiej  â€žTopograpische Karte” (Messtischblatt) z lat 1940 – 1944. OryginaÅ‚y byÅ‚y mieszankÄ… niemieckich aktualizacji przeprowadzonych w czasie II wojny Å›wiatowej, przedwojennych map polskich, oraz wczeÅ›niejszych map niemieckich z I wojny Å›wiatowej,  a te, z kolei opieraÅ‚y siÄ™ na mapach carskich, zwykle pół-, jedno- lub dwuwiorstówek. Dla przypomnienia, skorowidze  z lat 50. XX wieku, pokazujÄ…ce zasiÄ™g mapy amerykanskiej na terenach Polski i Europy Åšrodkowej: cz 1 i cz. 2.
Przy okazji przesunÄ™liÅ›my do oddzielnego, wspólnego skorowidza, amerykaÅ„skie arkusze z serii AMS M851 Poland, M852 East Prussia i M841 Germany  w skali 1:25 tys. W zwiÄ…zku z tym, w skorowidzu Messtischblattów, który dotychczas byÅ‚ mieszankÄ… oryginalnych map niemieckich i amerykaÅ„skich przedruków, pojawiÅ‚y siÄ™ „biaÅ‚e plamy”, które postaramy siÄ™ wypeÅ‚nić już niedÅ‚ugo. OczywiÅ›cie wszystkie dostÄ™pne wersje map, zarówno niemieckie, jak i amerykaÅ„skie, dostÄ™pne sÄ… również z poziomu wyszukiwarki miejscowoÅ›ci w mapsterze.

Dzięki uprzejmości pana Ryszarda Hubisza udostępniliśmy kolejne kilkadziesiąt planów miast z Polski, a dzięki życzliwości Biblioteki Kongresu, trzy, bardzo rzadkie niemieckie plany z 1939 roku, przedstawiające Poznań, Wilno i Grodno. Są to ostatnie brakujące elementy z tzw. „Opisu wojskowo-geograficznego Polski” (Militärgeographische Beschreibung von Polen) - zestawu materiałów przygotowanych w lipcu 1939 roku i mających służyć wojskom niemieckich w zbliżającej się inwazji na Polskę.

Oprócz tego nadal trafiają do nas różne mapy, trudne do krótkiego podsumowania. Większość z nich to małoskalowe mapy alianckie z Bałkanów, basenu Morza Śródziemnego, Kaukazu i Bliskiego Wschodu, oraz małoskalowe mapy niemieckie, głównie (ale nie tylko) dotyczące Europy Wschodniej. Jest też kilka ciekawych niemieckich schematów i map kolejowych, oraz połączony arkusz węgierskich „milionówek” sięgających po południowe tereny II RP. Ciekawostką jest brytyjska mapa przeglądowa z 1951 r z manewrów wojskowych pod kryptonimem „Cassius” odbywających się na terenie Niemiec (mapa sięga terenów polskiego Pomorza Zachodniego), oraz brytyjska mapa przeglądowa z tego samego roku z zaznaczeniem radzieckich stanowisk obrony przeciwlotniczej i stacji radarowych w okolicach Leningradu.
Inne ciekawostki to dwa arkusze polskiej mapy topograficznej, wydanych przez OddziaÅ‚ Kartograficzny Naczelnego Dowództwa W.P.  opartej na wydaniach austriackich, prawdopodobnie z okresu polsko-ukraiÅ„skich walk o Lwów w 1919 roku, oraz ukraiÅ„ska mapa maÅ‚oskalowa (Mapa Fizyczna Ukrainy i ziem sÄ…siednich), wydana w 1939 r. we Lwowie.
Trafiliśmy również na dwa arkusze francuskiej mapy, a właściwie schematu z 1941 roku, pokazującego linię demarkacyjną oddzielającą okupowaną przez Niemców część Francji (północną) od części (południowej), zarządzanej przez marionetkowy rząd Vichy.

Z map nieco bardziej „egzotycznych”, przeskanowaliÅ›my 95 arkuszy zbiorczych i dwa pojedyncze niemieckiej kopii wÅ‚oskich map w skali 1:100 tyÅ› z 1943 i 1944 roku, oraz kilka późniejszych wydaÅ„ tych map, z dodrukiem fortyfikacji (tzw. „Befestigungskarten”). W przyszÅ‚oÅ›ci dodamy co kilkadziesiÄ…t wÅ‚oskich oryginałów, oraz przedruków – tym razem brytyjskich i polskich. Ponieważ do map tych nie stworzyliÅ›my jeszcze skorowidzów, pod każdÄ… z list arkuszy znajduje siÄ™ link do oryginalnych, niemieckich skorowidzów, do wersji zbiorczej –  skorowidz nr 1 i skorowidz nr 2. A do wersji pojedynczej – tutaj. Niestety nie mamy skorowidzów wersji „fortyfikacyjnej”, ale mini-skorowidze znaleźć można na marginesach kilku arkuszy tych map.

Jakiś czas temu przeskanowaliśmy, dzięki uprzejmości Uniwersytetu A. Mickiewicza w Poznaniu – komplet map powiatów Prus wschodnich z lat 30. XX wieku w skali 1:150 tyś, opartych na znanych mapach Reymanna. Ponieważ są to dość efektowne mapy, przeskanowaliśmy je ponownie – w wyższej rozdzielczości (600 dpi) i na lepszym skanerze, i do pobrania są już nowe wersje tych map, pod linkiem powyżej.

Na koniec drobiazg – ale bardzo oryginalny – polska pocztówka propagandowa z 1939 roku.

DodaliÅ›my 72 arkusze mapy niemieckiej sieci kolejowej (Eisenbahnkarte Deutschlands) z lat 1937 – 1944. Mapy, a wÅ‚aÅ›ciwie schematy, obejmujÄ… Niemcy, AustriÄ™, częściowo również PolskÄ™. Nie jest to zestaw kompletny  -  postaramy siÄ™ pozyskać brakujÄ…ce mapy. Ponieważ mapy te nie majÄ… siatki, trudno jest stworzyć odpowiedni skorowidz, dlatego chwilowo mapy dostepne sÄ… jako lista.

Udostępniliśmy również 34 arkusze analogicznej, brytyjskiej mapy z 1944 / 1945 roku (German Railways) - są to kopie tej samej mapy niemieckiej. Wersja brytyjska obejmuje Niemcy Zachodnie (do Berlina) i Austrie.

Z zupełnie innego źródła (biblioteka cyfrowa PAN) pochodzi związana z powyższą serią ogólna mapa sieci kolejowej Niemiec (Eisenbahnkarte Deutschlands) w skali 1:1250 000.

Z Biblioteki Kongresu, za posrednictwem zaprzyjaznionej strony easteurotopo.org, otrzymalismy 12 arkuszy rosyjskiej mapy „Mapy Europejskiej Czesci Rosji i Kaukazu” w skali 1:680 tys, z ok. 1870 r.

Dodalismy ok. 150 planów miast, glównie z Polski i „okolic”, ale równiez z innych rejonów Europy (Balkany, Niemcy, itd.). Wydaje sie, ze jest to duza liczba, jednak wszystko zalezy od perspektywy: w samych Archiwach Panstwowych w Polsce znajduje sie obecnie ok. 6 – 7 tysiecy planów miast, nie liczac bibliotek uniwersyteckich i innych.

Jak zwykle nowe pliki oznaczone zostaly na listach:

• Europa Åšrodkowa
• BaÅ‚kany
• Rosja (cz. europejska)
• Gruzja , Armenia, Azerbejdżan
• Niemcy
• PozostaÅ‚e (Wyspy Brytyjskie, Skandynawia, Półwysep Iberyjski, WÅ‚ochy, itd.)

Wśród nowości trochę ciekawostek: szczegółowe plany Gibraltaru, niemieckie plany kilkunastu miast brytyjskich, związanych z planowaną inwazją na Wyspy Brytyjskie (operacja Lew Morski), szczegółowe plany kilku miast na Pomorzu, oraz kopia (brzydka!) niemieckiego planu „Marienbad” (Mariańskie Łaźnie w Czechach), najprawdopodobniej wykorzystana przez amerykańskie jednostki wojskowe, które zapędziły się na te tereny w 1945 roku. Dodaliśmy również „plany strefowe” (zone plans) Hanoweru i Drezna, wykorzystywane podczas alianckich nalotów dywanowych na te miasta w 1944 i 1945 roku.

Oprócz planów, przybyło:
- ok. 20 – 30 arkuszy mapy WIG w skali 1:25 tyś, w wersji polskiej i niemieckiej. Rozdzielczość arkuszy i jakość, ze względu na zastosowaną kompresję, nie są najlepsze, ale muszą wystarczyć, dopóki nie uzyskamy dostępu do oryginałów gdzie indziej.
- 12 arkuszy w tej skali z przełomu lat 20. i 30. XX wieku z południa Polski (głównie Bieszczady). Są to przedruki WIG z wcześniejszych map austro-węgierskich.

Dodalismy kilkadziesiat arkuszy rosyjskiej trójwiorstówki (1:126 000) - ze zbiorów biblioteki cyfrowej Uniwersytetu Jagiellonskiego i – jak zwykle – Biblioteki Kongresu w Waszyngtonie. Jednoczesnie udalo sie stworzyc skorowidze w Mapsterze – zarówno rosyjskich oryginalów, jak i niemieckich przedruków. Przy okazji stworzylismy skorowidz znanej polskiej „Mapy Kwatermistrzostwa” w skali 1:126 000 z polowy XIX wieku (ze zbiorow "Polony", cyfrowej kolekcji Biblioteki Narodowej). Dzieki temu mapy te widoczne beda podczas wyszukiwania map pokazujacych dana miejscowosc w Mapsterze.

Dodaliśmy kilkadziesiąt arkuszy austro-węgierskiej mapy operacyjnej (Operationskarte) w skali 1:400 tys. Arkusze w rozdzielczości 300 dpi pochodzą ze zbiorów Biblioteki Cyfrowej PAN, a w rozdzielczości 400 dpi ze zbiorów prywatnych oraz z Biblioteki Kongresu USA.
Pojawiło się też kilka ciekawych planów miast (Koszalin, Białogard, Kostrzyn, Sopot i Kłajpeda). Więcej planów miast – po wakacjach.