Ponieważ dotarliśmy do kresu (dysku na serwerze) kolejna, bardziej
obszarna aktualizacja pojawi się dopiero za kilka tygodni. Jednak nie
ma tego złego - zbliża się setna rocznica odzyskania niepodległości
przez Polskę, udało się zatem poprzesuwać materiały przygotowywane do
udostępnienia: z zasobów Archiwum Państwowego w Poznaniu pochodzi kilkadziesiąt małoskalowych map Polski z XX
wieku, oraz kilka powojennych map Polski
wydanych w ostatnich latach działalności WIG. Starsze mapy Polski
wymagają dokładniejszej identyfikacji, prawdopodobnie uda się
udostępnić je do końca listopada.
Dzięki życzliwości i pomocy Archiwum
Państwowego w Poznaniu, przeskanowaliśmy ok. 130 arkuszy map typu
Grossblatt / Einheitsblatt i ok. 250 planów miast ze zbiorów
Archiwum. Plany dotyczą głównie miast Europy Wschodniej /
Środkowej, Niemiec i
krajów bałtyckich.
Nieco planów z
innych części Europy i świata, plan St. Petersburga
i... Sosnowca.
Wszystkie materiały skanowano w rozdzielczości 600 dpi, dlatego
niektóre pliki osiągają do 100 Mb, a zatem nie uda się otworzyć ich w
przeglądarce i należy pobrać je a następnie otworzyć dowolnym programem
graficznym. Wielkość plików w Mb podana jest w każdej metryczce mapy,
np. TUTAJ).
nb. kilkadziesiąt planów nie doczekało się (jeszcze) swoich "półek" na
skorowidzach mapstera, zatem dostępne są tylko na listach wskazanych
powyżej.
Udało się też opracować kolejne dwie broszury wojskowo-geograficzne
(Mil-geo Einzelangaben für die Trupperführung zum Einheitsblatt...) ze zbiorów Biblioteki Kongresu. Tym
razem dotyczą arkuszy Grossblattów nr 66 (Frankfurt n.
Odrą - Kostrzyń - Gorzów Wielkopolski - Cielęcin) i nr 67 (Międzyrzecz -
Międzychód). Zawartość broszur powinna ucieszyć szczególnie
wielbicieli mostów, choć niektóre skany nie są zbyt dobrej jakości
(grzbiety obu broszury zostały silnie zszyte podczas oprawiania).
Kolejna aktualizacja powinna pojawić się na przełomie października i
listopada.
dzięki uprzejmej zgodzie Instytutu Geografii i Rozwoju
Regionalnego
Uniwersytetu Wrocławskiego przeskanowaliśmy 9 rzadkich arkuszy lub
wydań map WIG w skali 1:25 000
skorowidze map WIG w skali 1:25 000 z lat
1935 - 1939-poniżej skorowidza map WIG
w skali 1:25
000. Skorowidze pochodzą z "Tajnych Dzienników Rozkazów
Ministerstwa Spraw Wojskowych" z lat 1935 - 1939, udostępnionych do
skanowania dzięki zgodzie i życzliwej pomocy pracowników biblioteki
Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. O "Dziennikach Rozkazów" poczytać
można w artykule CAW w formacie pdf
kilkanaście bardzo rzadkich arkuszy niemieckich fotomap w skali
1:25
000 (Bildplan / Bildskizze), które udało się znaleźć wśród (wcześniej
przeskanowanych) zbiorów Wydziału Nauk Geograficznych Uniwersytetu im.
A. Mickiewicza w Poznaniu, zarówno w cięciu map WIG 1:25 000, jak i
w cięciu Messtischblattów / Topographische Karte
1
Ze zbiorów Biblioteki Kongresu dodaliśmy ok. 2250 arkuszy niemieckiej
mapy 1:25 000 z okresu I wojny światowej z terenów środkowej i
wschodniej Polski, oraz Kresów - Litwy, Białorusi i Ukrainy.
Większość
map przeskanowanych zostało w rozdzielczości 400 dpi, a przeskalowane
kopie rosyjskich dwuwiorstówek (ze skali 1:84 000), w rozdzielczości
300 dpi. Kilka ciekawszych arkuszy przeskanowano w rozdzielczości 600
dpi, np ten.
Za kilka tygodni do zbioru dołączymy kilka (chwilowo niedostępnych)
plików z "Gruppe Grodno", oraz co najmniej kilkanaście arkuszy z
"Gruppe Kamieniec". Pozostałe mapy tego typu ze zbiorów amerykańskich,
tj. ok. 300 - 500 arkuszy z terenów środkowej Polski (Gruppe Warschau)
- być może uda się przeskanować w pierwszym kwartale przyszłego roku.
Uzupełnienie pozostałych luk w pokrycie tymi mapami może być jednak
trudne, ponieważ brakujące arkusze znajdują sie w kilku wiodących
instytucjach krzewienia kultury w Europie, które bardzo niechętnie
dzielą się swoimi zasobami.
Kolejna aktualizacja powinna pojawić się na początku września.
Skany udostępnianych przez nas map
wykorzystywane są dość często w publikacjach naukowych, w internecie,
czy na planszach wystawowych. Czasem jednak zdarza się coś bardziej...
nietypowego - oto wigówka eksponowana
w gdyńskim Infoboxie(autorem jest pan Łukasz Kaczmarek z firmy
Pracownia 63A).
Pojawiło się nieco nowości...
- ze zbiorów pana Ryszard Hubisza - bardzo duży, ciekawy
plan Kijowa (tym razem niemiecki, z 1943 r.). Jest to tajna
wersja „wydania specjalnego” planu, który mamy już w zbiorach. Różni się
od niego dodatkową treścią (budynki, infrastruktura kolejowa).
- ze zbiorów Biblioteki Kongresu - ok. 500 arkuszy
radzieckich map w skali 1:25 tys z lat 1939 - 1940. Są to
przedruki, bez żadnych aktualizacji, carskich map, oryginalnie w skali
1:21 tys (półwiorstówki) i 1:42 tys. (jednowiorstówki), z przełomu XIX
i XX wieku i tak należały traktować sytuację na tych mapach. Arkusze pokrywają nie tylko znaczną część
Kresów, ale też Litwę, pogranicze z Prusami Wschodnimi, oraz skrawki
współczesnej Polski które, po rozbiorze Polski w 1939 r.,
znalazły się w granicach Białoruskiej SRR. Nagłówki innych arkuszy
informują, w zależności od daty druku, że jest to terytorium „Polski”
lub, w 1940 roku, "Terytorium interesów gospodarczych Niemiec”. Kilka
map pokazuje wręcz granicę przyjaźni: „Niemcy i Ukraińska SRR”. Aż się
prosi, aby zacytować klasyka:
„Noc była czarna jak sumienie faszysty, jak zamiary polskiego pana, jak
polityka angielskiego ministra. Lecz nie ma siły na świecie, która by
powstrzymała żołnierzy niezwyciężonej Armii Czerwonej, idących dumnie i
radośnie wyzwalać z burżuazyjnego jarzma swych braci: chłopów i
robotników całego świata.”
1
W ramach świątecznego (nie)żartu, dziś kolejny zestaw map...
Trochę egzotyki z naszych własnych zbiorów, czyli niemieckie mapy w
skali 1:200 000
- Turcji
- Kaukazu
- Kaukazu -
wydania zbiorcze (uwaga, duże pliki!)
- Turkmenii
1
Dziś kolejne materiały ze zbiorów Biblioteki Kongresu.
1. Dość obszerne niemieckie broszury sygnowane jako "H.Dv.g 40"
(Heeres-Druckvorschriften, geheim), o nazwie "Mil-geo Einzelangaben für die
Trupperführung zum Einheitsblatt...". Zawierają one
wojskowo-geograficzny opis terenu mapy zbiorczej w skali 1:100 000
(Einheitsblatt / Grossblatt) do dowodzenia jednostkami. Każdy opis
zaopatrzony jest w zestaw 1 - 3 mapy, w tym, nieco wzbogacony o
dodatkową treść, arkusz Einheitsblatt oraz mapy dodatkowe, zwykle na
odwrocie (sieć gazowa, elektryczna, wodociągowa, gleby, itd, a czasem -
dość uproszczone - plany miast lub ich okolic).
Udało się przeskanować kilkadziesiąt map tego typu oraz ok. 8 opisów.
Większość przeskanowanych broszur dotyczy terenów zachodniej Polski.
Ponieważ opracowanie skanów publikacji zajmuje dużo więcej czasu, niż
opracowanie map, chwilowo udostępniamy wszystkie przeskanowane mapy
(inne mapy w obrębie danego arkusza dołączone są do niego jako
załączniki) - oraz - jako plik pdf o
wielkości ok. 75 Mb - jeden, przykładowy opis wojskowo-geograficzny arkusza
Einheitsblatt 30a, pod sygnaturą H.Dv.g 40/30a (Rastenburg -
Lötzen - Arys, czyli Kętrzyn - Giżycko - Orzysz). W ciągu kolejnych
kilku miesięcy udostępnimy, tak szybko jak czas pozwoli, pozostałe
opisy, do arkuszy nr 53, 54, 55, 66, 67, 71, 78, 79, 142, 149 i 156.
Opisy kilkunastu pozostałych, już dostępnych arkuszy, zostaną
przeskanowane dopiero w przyszłym roku.
2. Również ze zbiorów Biblioteki Kongresu pochodzi kilkanaście planów miast,
niestety większość z nich są to kopie światłokopii, zatem dość słabej
jakości, ale - lepsze takie, niż żadne.
3. Jeden plan miasta Kijowa ze zbiorów pana Ryszarda
Hubisza. Wprawdzie określany jako "plan schematyczny", w
rzeczywistości jest to bardzo ładny i dość dokładny plan radzieckiego /
sowieckiego Kijowa, w j. ukraińskim, z ok. 1935 roku.
15.03.2018_update
W ramach (nieustannego) remanentu, dodaliśmy ok. 300 map pochodzących
ze zbiorów kilku uczelni w Polsce, zbiorów Biblioteki Kongresu, oraz
prywatnych. W przeważającej większości są to mapy średnio- i
małoskalowe i / lub tematyczne, często obejmujace duże obszary i o
znacznych rozmiarach. Dlatego, przy rozdzielczości 400 i 600 dpi pliki
jpg często liczą od kilkudziesięciu do ponad 100 Mb. Dlatego
przypominamy, aby zobaczyć duży plik nie należy otwierać go w
przeglądarce internetowej, bo to się nie uda. Po kliknięciu prawym
klawiszem myszki na link, należy wybrać opcję "zapisz jako...", która
umożliwia pobranie pliku, zwykle do katalogu "moje dokumenty" lub
"pulpit", a następnie otworzyć dowolnym programem graficznym
(irfanview, photoshop, windows photo viewer, itd.)
Niewielka, ale ważna aktualizacja:
zestaw ok. 40 arkuszy map WIG w skali 1:10 000, roboczo określany jako "mapy topograficzne rejonu wileńskiego"
z lat 1928 - 1932.
W przeskanowanym zestawie znajduje się komplet arkuszy z Biblioteki
Kongresu USA (jedyny, do tej pory znany; być może drugi znajduje się na
terytorium Wielkiej Brytanii), oraz powojenny skorowidz wykonany przez
amerykański Army Map Service. Kilkanaście arkuszy w zestawie występuje
w wersji tymczasowej, z lat 1928 - 1929 i / lub w wersji ostatecznej,
wydanej w latach 1931 - 1932. Dodatkowo, jeden arkusz pochodzi ze
zbiorów Biblioteki Narodowej, prawdopodobnie przypadkiem ocalony, ze
zbiorów przechowywanych po II wojnie przez Zarząd IX Topogr. LWP, skąd
trafił do rąk badacza historii WIG, Bogusława Krassowskiego, w latach
70. XX wieku, a następnie włączony został do zbiorów Biblioteki
Narodowej.
Nieco spóźniona aktualizacja, oparta głównie o materiały z
Biblioteki Kongresu USA:
niewielka seria (14 arkuszy) niemieckich map w skali 1:10 000
rejonu Mogilewa (Militaer-Topograpische
karte von Mogilew und Umgebung)
z ok. 1942 roku. Niestety mapy te są jedynie przeskalowaną wersją mapy,
prawdopodobnie, w skali 1:50 tys i nie zawierają wielu szczegółów.
Bildskizze Weissrussland.
Zbiór ok. 60 arkuszy fotografii lotniczych w skali ok. 1:25 tys z
terenu zachodniej Białorusi (częściowo pokrywające tereny wschodnie II
RP, tj. okolice Dawidgródka i Pińska). Prawdopodobnie materiał do
przygotowywanych fotomap w tej samej skali. Postaramy się uzupełnić ten
zbiór, choć trzeba powiedzieć, że pozostałych, nieprzeskanowanych
jeszcze materiałów tego typu jest nie więcej niż tych już
udostępnionych.
- Mil-Geo
Einzelangaben / Mil-Geo-Karte Deutsches Reich - Zestaw kilku
(na razie) map wojskowo-geograficznych dotyczących III
Rzeszy, z lat 1939 - 1945. Mapy te zawierają (czasem) ciekawe dodruki,
oraz (czasem) dodatkowe informacje, rysunki, plany na odwrocie.
Większość arkuszy oparta na podkładzie zbiorczych setek niemieckich
(Grossblatt, Einheitsblatt), jednak zwykle w nieregularnym, lub innym
(przesuniętym) cięciu, niż Grossblattty w typowej numeracji. Nb. od
początku lat 30. XX wieku, do każdego arkusza typu Einheitsblatt
w regularnej numeracji, drukowano broszury z wojskowo-geograficznym
opisem terenu przedstawianego na danej mapie Mil-Geo Einzelangaben fuer
die Truppenfuehrung zum Einheitsblatt), oraz zestawem map i planów
pomocniczych. W miare możliwości udostępnimy broszury dotyczące arkuszy
map z tzw. "Ziem Odzyskanych".
Z zaległości (poważniejszych) zostało już tylko kilkaset map z
Europy
Płd (Bułgarii), oraz Kaukazu i Bliskiego Wschodu, które pojawią się za
kilka tygodni. Potem powinniśmy wrócić do uzupełniania materiałów z
naszej części Europy.
Ze względu na to, że opracowanie nowych publikacji
z “literatury”
jest o wiele bardziej czasochłonne, niż map, bieżąca, świąteczna
aktualizacja
rozciągnięta będzie w czasie. Dziś nowe lektury w
języku polskim, a jutro i
pojutrze nowości w j. niemieckim, angielskim i rosyjskim.
1
Ze zbiorów Biblioteki Kongresu w Waszyngtonie dodaliśmy ok. 700 arkuszy. wydania prowizorycznego
mapy WIG 1:25 000. Obecne pokrycie mapami tego typu (polskie
i austriackie wydania), obejrzeć można na skorowidzu. Ponieważ dodane
arkusze to przedruki (często przeskalowane) wcześniejszych map
rosyjskich i niemieckich, prawie zawsze pokazują sytuację sprzed I
wojny światowej, a nawet z końca XIX wieku, a nie - jak sugeruje data
druku - z lat 30. XX wieku.
Arkusz mógł nie powstać do 39r. (np. Wiedeń i Przemyśl kończono w 39 r. w pośpiechu z 1 mln.). Niemiecke skorowidze z 1940 i 41 r. również na to wskazują.
Dzień dobry, skorowidz '25' austriackiej (west Russland)- błędy: XXVII-9 brak G,H [podstawione z ark.XXIII:Lechów, Łagów]; w ark.XXVIII nieobecny G - Lechów, można go tu przenieść. Dobry zbiór, szkoda, że z "dzurami". Pozdrawiam.
Poniższy link do planu Pruszkowa z 1967 działa, ale plik wygląda jakby nie został w całości przesłany. Czy można go ponownie uploadować? Z góry dzięki. http://maps.mapywi g.org/m/City_plans /Central_Europe/PL AN_MIASTA_PRUSZKOW A_1967.jpg
