kilka planow miast Europy
Srodkowo-Wschodniej, wsrod nich plan i broszura z 1883 r.
zatytulowane mgliscie "Der Hafen zu Neufahrwasser", przedstawiajacy nie
tylko czesc portu w Brzeznie, ale tez miejsce, które stanie sie
powszechnie znane pod nazwa 'Westerplatte'
Dodawania planow miast z Polony postepuje mozolnie, bo kazdy
plik/skan trzeba 'przepracowac' indywidualnie, wstawiajac poprawna
nazwe, skale, date wydania i sygnature a nastepnie 'wklepac' te dane
recznie do systemu. Do opracowania zosta?o, bardzo orientacyjnie, 200 -
400 planow, glownie w kategorii "Europa Srodkowa".
... a z w?asnych zbiorow 'pojawilo sie' ok. 70 arkuszy
radzieckich map w skali 1:50 000, wiekszosc z lat 80. XX
wieku, Obszar: Okreg Kaliningradzki a scisle mówiac - Obwod Krolewiecki.
Jak zauwazyli niektórzy, niedostepne staly sie (wszystkie) pliki (skany) map w mapsterze, tradycyjnie dzieki naszemu dostawcy uslug hostingowych, który nie zapomina o tym, aby uatrakcyjnic nam nudna, codzienna egzystencje. Problem jest drobny, ale wymaga pewnego specjalisty. Najprawdopodobniej zostanie rozwiazany w przyszlym tygodniu, byc moze w poniedzialek, a byc moze nie.
...
Poniedzialek, 6 maja: NA PEWNO 'nie' dzis, ale najprawdopodobniej - jutro, do wieczora, pliki/skany powinny byc juz dostepne. Wtorek, 7 maja: pliki sa juz dostepne, choc byc moze minie kilka godzin, zanim 'odswieza sie' wszystkie.
nb. z zupelnie innych powodow nastapilo rowniez zde-kodowanie kodowania polskich diakrytykow, tzw. 'krzakow', np. "ró?owo?ó?to?ci?". No coz.
Po krótkiej przerwie, niewielka aktualizacja:
- ok. 200 - 300
arkuszy rosyjskiej i radzieckiej 'jednowiorstówki' (1:42 000),
przede wszystkim z terenów państw nadbałtyckich, pojawiło się na liście
map już kilka lat temu, ale nie 'zaświeciło się' na skorowidzu
(prawdopodobnie ze względu na błędne zakodowanie niektórych liter w
cyrylicy). Po 'dodaniu' arkuszy do skorowidza, przy okazji poprawiliśmy
błędy w pozycjonowaniu kilkunastu map i uzupełniliśmy niektóre godła w
cyrylicy o historyczne nazwy w alfabecie łacińskim. Dodaliśmy też
kilkanaście arkuszy jednowiorstówki ze zbiorów 'Polony' (w zasadzie są
to dublety map jakie skanowaliśmy kilka lat temu na Uniwersytecie
Humboldta w Berlinie, ale jest też kilka 'nowych' wydań).
W najbliższym czasie nie
należy spodziewać się powiększenia zbiorów o mapy 1:42 000 z terytorium
Polski, Białorusi i Ukrainy - większe skanowanie w Bibliotece Kongresu planujemy
dopiero w przyszłym roku.
- kilka planów miast
Polski ze zbiorów 'Polony'
- jeden arkusz niemieckiej
fotomapy, tj. Bildplan w skali 1:25 000, Wolsztyn (Wollstein)
- ze zbiorów Wydziałowego Archiwum Kartograficznego / Biblioteki
Collegium Geographicum, Uniwersytetu A. Mickiewicza w Poznaniu
Ze zbiorów Leibniz-Institut für Länderkunde w Lipsku
udostępniliśmy arkusze map Topographische Karte (Messtischblatt), ok. 500 na tereny wschodnie i ok. 600 na tereny zachodnie.
Mapy przeskanowano bardzo dobrze, niestety udostępniono w fatalnej, w
dodatku niejednolitej, rozdzielczości (od 100 do 300 dpi), stąd
oznaczenie jakości arkuszy jako ‘zła’.
Ze zbiorów anonimowych, choć bardzo życzliwych, udostępniliśmy
kolejny zestaw niemieckich publikacji z okresu II wojny światowej:
Vermessungsbriefe, dostępne na podstronie z literaturą,
a bezpośrednio tutaj.
Są to ‘zeszyty’ dotyczące, przede wszystkim miernictwa wojskowego, a
nie samych map, wydawane, w latach 1940 - 1944 (?) przez niemieckie
wojskowe służby kartograficzne (Abteilung für Kriegskarten- und
Vermessungswesens. Niestety publikacja jest tak rzadka, że większość
przeskanowanych materiałów to kopie, często słabej jakości i bez
kompletu skorowidzów, wykonane prawdopodobnie w latach 50. XX wieku
przez brytyjskie wojskowe służby geograficzne. Dalszych informacji na
razie brak.
Do planów miast w Polsce dołączyliśmy też Kędzierzyn Koźle, na kilku arkuszach.
Nie są to jednak plany, a mapy niemieckiej ‘Grundkarte’, czyli mapy
zasadniczej (podstawowej) w skali 1:5000. Ponieważ jednak seria ta nie
ma żadnego oddzielnego skorowidza w mapsterze, szkoda byłoby, aby
materiały leżały w ukryciu. Informacje o Grundkarte na terenach
polskich są skąpe, przede wszystkim, nie jest znany ich zasięg:
istniejÄ… zachowane arkusze ze ÅšlÄ…ska, ze Szczecina i okolic, wg.
relacji ustnych ‘z okolic Zalewu Wiślanego’. Większość, jeśli nie
wszystkie, wykonywano na podstawie zdjęć lotniczych. Ok. 1940 roku
Niemcy zaczęli przygotowywania do wcielenie terenu Białegostoku i
okolic do III Rzeszy i prowadzono w tym czasie również prace miernicze.
Wykonano nieznaną ilość arkuszy Grundkarte z tych terenów i – równie
nieznaną ilość z terenów doliny Wisły. Śladem tych prac jest plan Płocka (nie Włocławka!) z 1944 roku,
oparty na Grundkarte, ze zbiorów Repozytorium Cyfrowego
Instytutów Naukowych (rcin),
oraz informacje o materiałach źródłowych (Deutsche Grundkarte) podawane
przy niektórych, późnych wydaniach Topographische Karte. Niekóre
zachowane arkusze Grundkarte zostały wykorzystane i skopiowane, we
wczesnych latach powojennych, przez polskie instytucje miernicze.
Wszystkie dostępne arkusze niemieckiej Grundkarte zebraliśmy w jednej ‘teczce’.
Ze zbiorów biblioteki Uniwersytetu Berkeley, kilkaset
niemiecko-austriackich map w skali 1:75 000 z terenów Czech i Austrii,
Węgier i Słowacji,
oraz kilkanaście oryginalnych czeskich arkuszy.
Niestety wszystkie mapy skanowali w rozdzielczości 300 dpi i taka jest
dostępna.
Kilkanaście planów miast z Europy Wschodniej - głównie ze zbiorów 'polony' - cyfrowej
Biblioteki Narodowej. Jednym z ważniejszych jest plan
'Dzielnicy Żydowskiej' / Sperrgebiet w skali 1:2500 z 1940 roku, który
dawnymi czasy dostępny był w internecie w rozdzielczości 100 dpi.
'Niespodziewanka' od National Library of Australia, dzięki
uprzejmości pana Brendona Whyte, skany dwóch map Rosji. Pierwsza,
niemiecka, to dość późne wydanie (styczeń 1944 r.) mapy w skali 1:2,5
mln którą udostępniamy w wydaniach wcześniejszych. To wydanie pokazuje
granice administracyjne Reichskommissariat
Ostland i Reichskommissariat Ukraine. Druga, to ścienna mapa
szkolna, z czasów ZSRR, nawiązuje do 'debaty', na marginesie
wojny rosyjsko-ukraińskiej, o tym, kto kogo (i kiedy) uczył jeść
widelcem, itd.
W ramach całorocznych, 'wiosennych' porządków, doprowadziliśmy
do względnej konsolidacji małoskalowych map niemieckich z czasów II
wojny światowej. Ostatecznie, wszystkie nieregularne i
zbiorcze map typu Ãœbersichtskarte i Operationskarten w skali 1:1 mln
trafiły na jedną, wspólną listę. Skorowidza nie będzie, mapy
tworzono do określonych kampanii, zatem poszczególne arkusze przenikają
się, nachodzą na siebie, itd. Niektóre wydania zaznaczone są na
skorowidzach dostępnych pod listą.
Uzupełniliśmy listy i skorowidze o kilkadziesiąt arkuszy
oryginalnych (niemieckich) skorowidzów. Jak zwykle, znaleźć je można
pod listÄ… / skorowidzem serii map.
Na koniec... dzięki uprzejmości osoby, która chciała pozostać
anonimowa, udało się przeskanować unikalne numery (20 - 29) zeszytów
roboczych(Kartenbriefe)
przedstawiających postępy niemieckiej kartografii wojskowej w czasie II
wojny światowej. Niektóre broszury są nieco zdekompletowane (załączone
skorowidze były wykorzystywane po wojnie przez brytyjskie i
amerykańskie służby kartograficzne), udało się jednak uzupełnić jedną z
ostatnich broszur, tj. Kartenbriefe Nr 31 o trzy skorowidze, które
'zaplątały się' w pozostałych numerach. Do kompletu pozostało zatem
tylko kilka pierwszych zeszytów. Nb. bezpośredni link
do plików pdf. A - na marginesie 'Kartenbriefe - wydanie z
kwietnia 1943 zawiera też próbkę eksperymentalnej fotomapy
(Bildplankarte) pokazujące obszar na północ od Kijowa. Wersja 1,
Wersja 2.
Kilka innych fotomap w tej skali z terenów ZSRR dostępne są na liście
pod nazwami Bildplankarte.
1. Dzięki nieustającym wysiłkom dostawcy naszych usług hostingowych,
przez jakiś (nieznany, być może dłuższy) czas, kontakt za pośrednictwem
e-maila (info, itd.) będzie niemożliwy (pilne problemy prosimy zgłaszać
przez shoutbox po prawej stronie).
2. Dodaliśmy kilkadziesiąt planów miast w Polsce:
- ze zbiorów pana Ryszarda Hubisza: Jawor, Warszawa,
Bytom i
niemiecki plan Żyrardowa
z połowy 1944 roku (chyba jedyny plan, na którym ul. Hermana Göringa
przecina się z ul. 1 Maja). Oprócz planów miast, również niemiecka kopia
wigowskiej mapy 1:25 000 (Lemberg-Dublany), również z 1944 r.
- kilkadziesiÄ…t innych
planów, głównie z Polski, oraz kilka z Ukrainy (ze zbiorów
polona.pl - Biblioteka Narodowa)
Chcielibyśmy poinformować, że nie będziemy udostępniać żadnych materiałów kartograficznych związanych z rosyjskim atakiem na Ukrainę. Co do samej wojny, sprawa jest tak oczywista, że każdy w miarę rozgarnięty człowiek wie, co w tej sytuacji może zrobić i nie potrzebuje naszych wskazówek.
pl
Dla
odmiany - „literatura†(zaległa) - nawiązująca, zbiegiem okoliczności,
do bieżących wydarzeń na Ukrainie: są to dwie teczki niemieckich
materiałów, które przekazał nam zmarły niedawno Peter K. Clark.
MateriaÅ‚y, oznaczone jako „Geheim!â€, przygotowane przez niemieckÄ…
jednostkę inżynieryjno-geologiczną (Wehrgeologenstelle 16) dotyczą
warunków terenowych wzdłuż rzek Dniepr i Bug, poza które, w 1943/44 r.,
wycofywały się armie niemieckie.
Nie wiemy, w jaki sposób Peter wszedł w posiadanie tych materiałów; w
latach powojennych pracował dla brytyjskich, wojskowych służb
kartograficznych, a następnie był kuratorem zbiorów kartograficznych w
Royal Geographic Society. Najprawdopodobniej teczki zostały przejęte
przez wojska brytyjskie w okupowanych Niemczech, a po ich wykorzystaniu
przez brytyjskie służby wywiadowcze, w latach zimnej wojny,
prawdopodobnie miały zostać „zutylizowane†(= trafić na śmietnik).
Ponieważ Peter był zawodowo i osobiście zainteresowany Europą
Wschodnią, szczególnie Polską, zdawał sobie sprawę, że niektóre
dokumenty są unikatowe i dlatego starał się je uratować (nb. dzięki
temu przekazał nam kilka rzadkich publikacji WIG). To, czego nie
zniszczono, w większości trafiło, razem z mapami, do
różnych bibliotek w W. Brytanii, głównie British Library (gdzie
do dziś nie zostały skatalogowane). Od razu trzeba jednak dodać, że nie
mamy ‚w zanadrzu‘ żadnych innych, podobnych materiałów, a wszystkie
inne, choć nie tak rzadkie, udostępniamy tak szybko, jak to fizycznie
możliwe.
Zawartość teczek dostępna jest w formacie pdf. Ponieważ niektóre mapy
są ogromne (najdłuższa liczy ponad 2 m. długości) i przeskanowaliśmy je
w rozdzielczości 600 dpi, większy z dwóch plików pdf liczy sobie ponad 800 Mb. Wymaga zatem cierpliwości przy
pobieraniu, otwieraniu, oraz powiększaniu map.
Dla wygody, pliki udostÄ™pniamy również w wersji „maÅ‚ejâ€, ale w
zupełności czytelnej, o wielkościach ok. 150 Mb i 80 Mb. Oczywiście do
zapoznania się z maszynopisami, konieczna jest znajomość języka
niemieckiego. Numeracja stron jest co najmniej podwójna i czasem
niespójna, być może niektórych materiałów brakuje, nie wiadomo
też, czy zostały usunięte jeszcze przez Niemców, czy już przez
Brytyjczyków. Wszystkie strony jednak zostały przeskanowane dokładnie w
takiej kolejności, w jakiej były wpięte w teczkach.
Materiały można pobrać z działu „Literatura†(ok. 3/4, w dole
strony), gdzie zamieściliśmy też skrócone tłumaczenie brytyjskich
komentarzy dot. zawartości teczek.
nb. kilkanaście map z zestawu, w skali 1:50 tys i jedną mapę w skali 1:100 000 udostępniliśmy
również na skorowidzach.
1
Dodaliśmy ok. 940 arkuszy
radzieckiej, powojennej mapy topograficznej w skali 1:25 tys z
terytorium Litwy, w rozdzielczości 600dpi. Ponieważ
skorowidz map 1:25 tys tego typu, z dość oczywistych powodów, jest
bardzo rozległy, jego
otwieranie może zająć sporo czasu
- wygląda na to, że przeglądarki takie jak Opera i Edge, radzą sobie
nieco sprawniej niż Firefox. Oczywiście mapy dostępne są również w
postaci listy
oraz pojawią się po wpisaniu większej nazwy miejscowości w wyszukiwarce
mapstera. Tam, gdzie było to możliwe, przy godłach i nazwach arkuszy,
podawaliśmy również alternatywne nazwy miejscowości (polskie,
niemieckie, litewskie czy łotewskie), mogą jednak zdarzyć się błędy, bo
niektóre nazwy miejscowości powtarzają się w jednym języku, ale mogą
mieć warianty w innych językach.
nb, aby wyszukać w mapsterze mapy wg. współprzędnych geograficznych,
gdy w pobliżu nie ma żadnej większej miejscowości, można skorzystać z
nieoficjalnej funkcji wyszukiwarki mapster. Najpierw należy znaleźć
pozycję danego miejsca w terenie, np. na google maps. Po kliknięciu
LEWYM klawiszem myszy na dowolne miejsce w terenie, w google maps
powinno pojawić się w dolnej części ekranu małe okienko. Po kliknięciu
na współrzędne geograficzne w tym okienku (nie da się ich skopiować
kursorem myszy), pojawią się one po lewej stronie, zwykle pod zdjęciem
lokalizacji, o ile takie zdjęcie jest dostępne. Należy skopiować (CTRL
+ C) współrzędne w formacie UTM, które wyglądają np. tak:
53.951819, 23.519671
Pierwszą część zapisu, przed
przecinkiem, tj. 53.951819, należy skopiować (CTRL + C) i wkleić (CTRL
+ V) do linka poniżej:
http://igrek.amzp.pl/result.php?cmd=pt&lat=XXX&lon=YYY&hideempty=on
- zastępując wyłącznie
litery XXX (trzeba być ostrożnym, aby nie skopiować, lub nie skasować
znaków przed lub po XXX).
Drugą część zapisu, po
przecinku, w tym wypadku 23.519671, należy skopiować (CTRL + C) a
następnie wkleić (CTRL A+ V) do tego samego linka, podstawiając
współrzędne za YYY.
Tak przygotowany, cały link trzeba zaznaczyć kursorem, skopiować do
schowka (CTRL + C) a następnie wkleić (CTRL + V) w główne okienko
wyszukiwarki: http://igrek.amzp.pl/result.php?cmd=pt&lat=53.951819&lon=23.519671&hideempty=on
- nie zapominając też o komendzie 'Enter' (klawisz Return, ze strzałką
w dół i w lewo).
Kolejne plany z polony będziemy udostępniać stopniowo, ponieważ
każdy z nich wymaga stworzenia oddzielnej, choćby minimalnej metryczki,
a ponieważ planów jest kilka tysięcy, zajmie to sporo czasu.
Jednocześnie będziemy uaktualniać niektóre skorowidze, wprowadzając do
nich arkusze-sierotki, do tej pory dostępne tylko na listach. Nie
chodzi tylko o estetykę, ale o możliwość wyszukiwania miejscowości w
mapsterze, która oparta jest na współrzędnych geograficznych.
I na koniec, jedna z map z zestawu, jaki
latem tego roku przekazał nam Peter Clark i który udostępnimy w całości
na początku przyszłego roku. Swoją drogą... minęło 77 lat i nagle
okazuje się że - w pewnym sensie - mapa staje się ponownie aktualna.
1
Otrzymaliśmy wiadomość, że w wieku 95 lat zmarł Peter K. Clark, w
kręgach kartograficznych znany jako ‘PKC’, który przez wiele lat
wspierał naszą działalność. Oprócz polskich powiązań rodzinnych, miał
też nietuzinkowy życiorys zawodowy, przez wiele lat związany był z
brytyjską kartografią wojskową (nb. dużo później dowiedział się, że w
pokoju obok pracowało kilku byłych oficerów WIG, którzy po wojnie nie
wrócili do Polski, a latach 50. XX wieku wyemigrowali dalej, do
Afryki). W późniejszych latach był odpowiedzialny za
zbiory kartograficzne Royal Geographic Society.
Trudno, w kilku słowach oddać Jego wkład w to, co robimy, najkrócej
można określić to tak: oprócz udostępnienia własnych zbiorów
kartograficznych i szczegółów, które trudno znaleźć w tzw.
‘literaturze’, wielokrotnie wskazywał nam źródła materiałów i kontakty
w instytucjach, nie tylko brytyjskich, których wcześniej w ogóle nie
braliśmy pod uwagę, albo do których dotarcie byłoby trudne lub
niemożliwe bez Jego osobistej rekomendacji. Nb. w styczniu 2022 r.
postaramy się udostępnić bardzo ciekawy materiał kartograficzny, który
Peter przekazał nam latem tego roku.
I jeszcze jedno wspomnienie:
„... w latach 50. XX wieku
wyliczaliśmy współrzędne celów dla (brytyjskich) rakiet z głowicami
atomowymi na wypadek wojny z blokiem wschodnim. Cel? A, nie pamiętam
dokładnie, jakieś lotnisko wojskowe koło Wilna, a potem - chyba
OkÄ™cie... (Å›miech)â€.
Uzupełnienie zbiorów:
powojenne wydanie
map WIG z lat 1947 - 1955, tzw. 'Borowa Góra'. Z tego
wydania ok. 100 arkuszy ze zbiorów archiwum Wydziału Nauk
Geograficznych i Geologicznych UAM w Poznaniu, oraz kilka arkuszy ze z
cyfrowych zbiorów BN (polona.pl). Nie planujemy, przynajmniej
w najbliższym czasie, znacznie uzupełnić tej serii.
kilka nowych map typu Kreiskarten
i Umgebungskarten,
ze zbiorów Archiwum Państwowego w Poznaniu, Biblioteki Narodowej, oraz
ze zbiorów własnych (PKC)
Plan Poznania działa, plik jednak to 150Mb, najlepiej zachować prawym klawiszem na komputerze (zachowaj jako...) a potem otwierać programem graficznym.
Od kilku dni nie ma dostępu do map przez indeksy Mapstera: "The requested URL was not found on this server. Additionally, a 404
NotFound error was encountered while trying to use an ErrorDocument to handle the request." Kiedy można spodziewać się
Szukam plikow kalibracyjnych *.map do Oziexplorer. Proszę o informację co stało się że strona "amzbig.com" gdzie jeszcze jakiś czas temu bez problemu można było "zaopatrzyć sie" w pliki kalibracyjne .map oraz również pliki graficzne do tych map
Panie Marku jestem w posiadaniu pewnej ilości staruch map i starych atlasów. Może by się do czegoś przydały. Kontakt do mnie ma Pan na moim Profilu (e-mail). Pozdrawiam.
A. Janta
Ta mapa sprawia problem po wpisaniu w wyszukiwarkę miejscowości z tego obszaru. Zentr-Polen Leslau - Krasnik (1:300 000 Ubersichtskarte von Mitteleuropa+rozsz erzenie - WW2
Arkusz mógł nie powstać do 39r. (np. Wiedeń i Przemyśl kończono w 39 r. w pośpiechu z 1 mln.). Niemiecke skorowidze z 1940 i 41 r. również na to wskazują.
Dzień dobry, skorowidz '25' austriackiej (west Russland)- błędy: XXVII-9 brak G,H [podstawione z ark.XXIII:Lechów, Łagów]; w ark.XXVIII nieobecny G - Lechów, można go tu przenieść. Dobry zbiór, szkoda, że z "dzurami". Pozdrawiam.
