Święta! Przede wszystkim chciałbym serdecznie podziękować osobom, które w ciągu ostatnich kilku tygodni bardzo ciężko pracowały przy skanowaniu wielu map, które udostępnimy od przyszłego roku, a wszystkim użytkownikom życzyć spokojnych Świąt.

W międzyczasie – pierwsza, większa aktualizacja zaległej „literatury”, której opracowanie zajęło dużo więcej czasu, niż planowaliśmy. Ze względu na wysoką jakość i rozdzielczość skanowania (400 – 600 dpi) pliki pdf są duże, tj. od kilkunastu, do 250 MB. Są to książki i broszury, głównie w języku polskim i niemieckim, mniej lub bardziej związane z tematem naszej strony. Najważniejsze to:
- Nowe części instrukcji WIG dotyczących tworzenia i aktualizacji map, (w tym jedna z ostatnich publikacji WIG tego typu z lipca 1939 r).
- Józef Kreutziger „Kartografja…” z 1928 r. Jeden z ważniejszych podręczników dot. kartografii w 20-leciu międzywojennym.
- Plany przeglądowe miast polskich z 1929 r. Bardzo ciekawa publikacja udostępniona dzięki uprzejmości pana Ryszarda Hubisza: 99 planów (niestety bez nazw ulic) miast i miasteczek w Polsce przedwojennej (również na Kresach).
- „Przyczynki do bibliografii kartograficznej ziem polskich”, 1920 r. – kwarenda materiałów kartograficznych wykonana w Kriegsarchiv „we Wiedniu”. Aż się prosi, aby po prawie 100 latach, ktoś wybrał się na wycieczkę do Wiednia w celu aktualizacji stanu tych zbiorów.
„Atlas Lotnisk Polskich z 1933 roku”. Wersja niepełna (bez dodatkowych załączników)
„Wiadomości Służby Geograficznej”, nr 1 z 1948 roku. Kluczowy w nim jest spis wszystkich artykułów w przedwojennych wydaniach WSG, co znacznie ułatwia poszukiwanie informacji źródłowych.
„Atlas Słowiańszczyzny Zachodniej”, tzn. „Atlas Kozierowskiego”. Przeskanowaliśmy, za zgodą archiwum kartograficznego Wydziału Geologii i Geografii UAM w Poznaniu, wszystkie trzy, wydane przed wojną, części atlasu: Zeszyt I, Zeszyt IIA i Zeszyt IIB.

Z materiałów niemieckich, najciekawszy jest chyba, dość znany, przynajmniej z nazwy „Opis wojskowo-geograficzny Polski”, przygotowany w związku ze zbliżającą się inwazją na Polskę w 1939 roku. Uwaga – tekst pisany jest alfabetem „gotyckim”!
- Opis wojskowo-geograficzny „Kraju Sudeckiego” (Sudeteland), przygotowany przed planowanym zajęciem Sudetów i inwazją na Czechosłowację w 1938 roku.
- plany przejazdowe miast białoruskich i miast ukraińskich z 1941 roku. Zeszyty formatu A5, do zestawu „Informacji wojskowo-geograficzne na temat europejskiej części Rosji”. Wprawdzie na planach nie ma nazw ulic, cos sprawia, że są mało użyteczne… cóż, lepsze takie, niż żadne.
- „Wycieczki po okolicach Warszawy” – krótki przewodnik z 1942 roku z opisem tras pieszych wycieczek po okolicznych lasach i bezdrożach, zaopatrzony w stosowną (ładną) mapkę. Samą mapę, w rozdzielczości 600 dpi, udostępnimy oddzielnie.

Dodatkowo uaktualnienie Mapstera:
Około 20 arkuszy niemieckich map 1:50 tyś „Russland” z terytorium Ukrainy, z 1943 i 1944 roku (arkusze datowane w Mapsterze na 24.12.2014).
Kilka amerykańskich map w skali 1:50 tyś. z Pomorza i Wielkopolski, datowanych na początek lat 60., arkusze: Pyzdry, Żerków, Żnin, Trzemeszno, Bydgoszcz (West), Nakło i Lauenburg (Lębork). Mapy w większości oparte na przedwojennych mapach polskich (WIG) i mapach niemieckich w skali 1:25 tys., częściowo uaktualnione na podstawie niemieckich zdjęć lotniczych z II wojny światowej.

Około 10 stycznia nastąpi aktualizacja (mniejsza) literatury, a w przeciągu kolejnych dni i tygodni udostępniać będziemy kolejne mapy i plany miast.

Dodaliśmy kilkadziesiąt map rosyjskich i radzieckich:
- 3 x mapa w skali 1:42 000 (jednowiorstówka) z Kresów (obecnie – Ukraina)
- 17 map w skali 1:50 tys., z lat 1942 – 1944, kilka arkuszy z częstochowskiego i łódzkiego, oraz z pogranicza Mazowsza i Prus
- Kilka zaległych arkuszy dwuwiorstówki (1:84 000) ze zbiorów Uniwersytetu Warszawskiego
- Jedna setka (Brno)
- Dwa arkusze trójwiorstówki z Kresów – bardzo ładne, starsze wydania z drugiej połowy XIX wieku, przeskanowane w 600 dpi
- Dwie dwusetki – inne wydania arkuszy, które już mamy (Ostrołęka i Johannisburg)
- Kilka pięćsetek i milionówek.
- Jedna, bardzo ładna mapa topograficzna (Nowe Selo), z archiwum WIG, pokazuje okolice Petersburga, prawdopodobnie w XIX wieku. Obecnie to część metropolii, a swego czasu… słynna miejscowość letniskowa i nie tylko. Trochę informacji na ten temat w Wikipedii (w j. angielskim). A niemieckie zdjęcie lotnicze z II wojny światowej - na stronie wwwii-photos-maps.com

Dodaliśmy również trzy plany miast:
Silva: Stadtplan Berlin, prawdopodobnie z 1941 – 1944 roku
Glogau (Głogów), plan bez daty, skala 1:10 000.
Bahnhof Ratomka – niemiecki szkic topograficzny z czasów pierwszej wojny światowej w skali 1:5 000. Gdzie jest Ratomka? Kilkanaście km na płn-wschód od Minska, na Białorusi.

Kolejna aktualizacja (literatura) za kilka dni.

Zostały poprawione wszystkie połamane linki na podstronie z nieregularnymi mapami WIG. Przy okazji udało się dodać 5 nowych map WIG. Dodaliśmy też 27 regularnych arkuszy map WIG w skali 1:100 tys, daty na spisie map w mapsterze: 23 i 25 listopada 2013 roku:
Łowicz, Warszawa Południe, Tymbark-Rabka, Tiegenort, Osieki, Malbork, Elbląg, Sztum, Grajewo, Callies, Nibork, Łeba, Swarzewo, Ujście (Ustka), Lębork, Wejherowo, Puck, Braniewo, Słupsk, Lupowo, Szarkowszczyzna, Miadzioł, Dokszyce, Wołma, Krzywicze i Kamieniec-Podolski (x 2).
Są to starsze wydania, z lat 20. XX wieku, zazwyczaj przedruki lub przeróbki map zaborczych. Niektóre z nich zawierają jednak bardzo ciekawe elementy, nie występujące już na nowszych mapach (np. zaścianki). Szczególnie ciekawe są dwa arkusze „Kamieniec-Podolski” pokazujący, w jaki sposób, z oryginalnych map rosyjskich, WIG tworzył swoje pierwsze wydania. Ładny jest również trójkolorowy arkusz Łowicz z 1924 roku.
Kolejna aktualizacja - mniej więcej za tydzień.

Kilkadziesiąt nowych map w różnych skalach:

* 23 arkusze przedwojennej, wojennej (niemieckiej) i powojennej (WZK) mapy w cięciu WIG 1:25 000. Kilka z nich to przedruki powojenne wydań niemieckich, stąd niemieckie nazewnictwo:
Odolanów, Jędrzejów, Krotoszyn, Kłobuck, Koniecpol, Bieruń Stary, Lubstów, Grodziec koło Konina, Wąsosz, Szwelice, Satory, Srebrna, Płońsk, Ober Opinoberg, Neustadt, Gonsozin, Sochotsin, Marzenin, Bełchatów, Dsersonsa.
Wersje niemieckie to: Mlozk, Lubranitz, Kowal i Wyszków (ten ostatni już mamy, teraz lepszy skan).

* 16 arkuszy Messtischblatt (Topographische Karte), skala 1:25 tys., głównie z pogranicza polsko-czeskiego:
Hultchin, Olsztyn (nie Allenstein! ;), Bludowitz, Heerwagen, Libau (x 2), Ujsoly, Golleschau, Reichwaldau, Freistadt (Olsa), Gross-Sopotnia, Bielany, Brenna, Czarnocin, Koenigsberg

* Około 45 arkuszy niemieckiej mapy 1:300 000 (Ubersichtkarte von Mitteleuropa). Wydania z lat 1900 – 1944, z całej Europy (od Francji po Finlandię)

* 12 arkuszy niemieckiej „milionówki” z lat 1939 – 1944, z których jedynie trzy dotyczą terenów Polski: Krakau, Wilna i Lemberg

Więcej map – za kilka dni.

7 i 8 listopada (czyli za trzy tygodnie) odbędzie się we Lwowie seminarium pt. „Cyfrowe i wizualne: Nowe podejścia do badań historii miast Europy Środkowo-Wschodniej”. 
Szczegóły i program seminarium w dokumencie pdf.
Spotkania odbywać się będą w języku angielskim i ukraińskim, ale można przypuszczać, że uda się porozumieć również po polsku.
Udział bezpłatny – należy jednak zgłosić chęć udziału e-mailowo na adres wskazany w pdf – do 20 października

Ponieważ nowym mapom wydaje się nie mieć końca, robimy przegląd (mini-remanent) różnych map na podstronach po lewej. Z tego powodu pewna część plików, np. map niemieckich, może przez kolejnych kilka dni być niedostępna. Serdecznie przepraszamy za zakłócenia w odbiorze i prosimy nie regulować odbiorników!
W międzyczasie dodaliśmy do Mapstera 34 nowe mapy niemieckie w skali 1:800 000 (ten typ zastąpiono w połowie lat XX mapami 1:500 tys i 1 mln), oraz 13 nowych plików fotomap niemieckich w skali 1:25 tys. (Bildplan). To już prawie wszystkie arkusze tej mapy ze zbiorów Uniwersytetu A. Mickiewicza w Poznaniu (pozostało jeszcze kilka, które dodamy w przyszłym tygodniu). Pozostałe arkusze, (lekko licząc, ok tysiąc pięćset), z innych źródeł, muszą poczekać, być może aż do przyszłego roku.

Na 5 i 6 września 2013 r. zapowiedziana została konferencja naukowa pt. „Szlaki w turystyce kulturowej i historycznej – z problematyki badań nad systemami komunikacyjnymi XVIII-XX w.” Zgłoszenia tematów referatów przyjmowane będą do 14 czerwca. Organizatorzy piszą:
“Szczególnie zależy nam na ujęciach metodycznych i monograficznych bazujących na własnych doświadczeniach badawczych z materiałami kartograficznymi i źródłami do poznania systemów komunikacyjnych.”
Zgłoszenie udziału, założenia konferencji i dane kontaktowe organizatorów do pobrania w pliku rtf (zip).

Nowe mapy: tym razem zaledwie kilka (dużo więcej w przyszłym tygodniu):
1.    Niemiecki skorowidz pokazujący zasięg nowych map WIG w skali 1:25 tysięcy (17 MB, 600 dpi)…
2.    … wydrukowany na odwrocie, niestety przyciętej, mapy WIG w skali 1:25 tys. – Pas 45 Słup 42 E Deraźne, z 1938 roku (24 MB, 600 dpi)
3.    Trzy zaległe Grossblatty z terenu Czech i Austrii (Nr. 401, 405 i 445), przekazane przez kolegów z Czech.
4.    Kilkanaście zaległych Messtischblattów z terytorium Polski (3176, 3183, 3193, 27107) i Czech (Nr. 6570, 6645, 6764, 6765, 6863, 6865, 6869, 6870, 6968, 6969, 6970)

Na koniec dość niezwykła mapa, którą możemy udostępnić dzięki uprzejmości Alexandra Koroliova: Pas 37 Słup 40 D Różana (300 dpi, ok 6,1 MB, plik tif). Warto ją chyba zobaczyć…

Uzupełniliśmy brakujące arkusze Mapy Galicji i Lodomerii z połowy XIX wieku, oraz dodaliśmy komplet arkuszy tzw. “mapy Liesganiga”, w skali ok. 1: 288 tys., pochodzącej z początku XIX wieku. Przy okazji udostępniliśmy 7 arkuszy austro-węgierskiej mapy w skali 1:25 tys. na zachód i wschód od Krakowa (samego miasta na nich nie ma). Wszystkie nowe skany dostępne na podstronie „mapy austro-wegierskie".
Do zbiorów fotomap niemieckich w skali 1:25 000 w Mapsterze, dodaliśmy kilkadziesiąt arkuszy w rozdzielczości 600 dpi. wg. podziału arkuszy TK (Topographische Karte, Messtischblatt),  kilkanaście wg. podziału WIG, oraz kilka dużych, „ćwiartkowych”, prawdopodobnie z 1939 roku.
Dzięki pomocy z Czech udało się przeskanować ok 20 arkuszy Grossblattów (wydania z ostatnich miesięcy II wojny światowej), głównie z Czech, Słowacji, Austrii i Węgier, oraz ostatnie chyba wydanie Grossblatta Nr 69a (Leslau).