Niewielka, okołoświąteczna aktualizacja: ok. 130 małoskalowych amerykańskich map z
lat 1942 - 1953,
początkowo sygnowanych przez OSS i Departament Stanu, a od 1947 roku,
CIA, głównie dotyczących strategicznych i geopolitycznych wydarzeń w
naszej części Europy. Wśród tego, mocno subiektywnego zestawu, znaleźć
można ciekawostki, jak np. mapę pokazującą orientacyjnie tereny
działania antykomunistycznych oddziałów partyzanckich w Polsce Ludowej,
mapę obszarów ZSRR zamkniętych dla cudzoziemców (wygląda na ok.
90%...), czy mapy korekt granicznych pomiędzy „demoludami” w okresie
powojennym. Motywem przewodnim jest zimna wojna - czasem pośrednio, a
czasem bardzo wprost, jak na tej mapie.
Skany w rozdzielczości 600 dpi ze zbiorów biblioteki uniwersytetu
Stanford w Kalifornii, mapy w rozdzielczości 300 dpi, ze zbiorów National Archives and Records
Administration (NARA)
Pewnego rodzaju „suplementem” zbioru w NARA jest zestaw 9 arkuszy -
jednobarwnych przedruków map WIG w skali 1:300 000. Powstały
w styczniu
1946 r., w Departamentu Stanu USA, pokazują „wschodnią granicę Polski”
z ZSRR na arkuszach: Kowno-Suwałki, Łomża, Białystok, Warszawa, Brześć
nad Bugiem, Lublin, Zamość, Nowy Sącz i Lwów.
U dołu list (i skorowidzów) znaleźć można oryginalne, niemieckie
skorowidze pokazujące zakres prac nad serią map w danej chwili.
Wszystkie skany w rozdzielczości 300 dpi.
up
Ze zbiorów biblioteki
Uniwersytetu w Berkeley uzupełniliśmy ok. 1500 arkuszy
Messtischblattów (Topographische Karte) w skali 1:25 000 z
terenów Prus Wschodnich, Mazur, Pomorza Gdańskiego i Zachodniego,
Wielkopolski i Śląska. W zestawie:
- ok. 800 arkuszy wydanych przez Reichsamt für Landesaufnahme, w tym 45
trójkolorowych (mehrfarbig)
- ok. 150 arkuszy "Planblatt A" (Geheim), z terenów, na których
budowano fortyfikacje i inne przeszkody terenowe. Uwaga - to wydanie
NIE pokazuje dodruku fortyfikacji!
- ok. 400 arkuszy wojskowych (Deutsche Heereskarte) datowanych na 1944
i 1945 r. (kilka nowych z terenu Mazowsza)
- ok. 50 wydań Königliche Preussische Landesaufnahme, do roku 1917
- ok. 100 przedruków wydań wcześniejszych (często ze zmianą nazw
miejscowości, głównie z
terenów Pomorza Gdańskiego, w niektórych językach zwanego dawniej
polskim korytarzem). Przygotowane i drukowane w sierpniu 1944 roku w
Gdańsku, w lokalnej wojskowej jednostce kartograficznej przy XX Okręgu
Wojskowym (stellvertr. Generalkommando XX. A.K., Abtlg. Ia
Mess/Mil.-Geo. Danzig).
Wszystkie skany w rozdzielczości 300 dpi.
Kilka uwag: w odniesieniu do planów z bibliotek cyfrowych nie należy
ufać informacjom w metadanych plików odnośnie rozdzielczości plików -
często rozdzielczość jest dużo niższa niż widoczna w metadanych. Co
więcej, ze wzgędu na bardzo silną kompresję stosowaną w wielu
bibliotekach cyfrowych w Polsce, nawet wysoka rozdzielczość pliku nie
jest równoznaczna z wysoką jakością. Nie ma tu żadnych reguł, tzn.
niektóre pliki z tej samej biblioteki mogą być wyśmienite, podczas gdy
inne są bardzo złej jakości.
A jeśli ktoś rozczarowany jest brakiem nowych, ciekawych map, warto
zajrzeć tu... 1, 2, 3, 4, 5, 6
Pliki w powyższych linkach do
pobrania (a nie tylko do wyświetlania) znaleźć można u dołu stron, w rubryce
"Files". Skany tylko 300 dpi, ale - bardzo dobrej jakości.
nb. Pozostałe pliki z innych części Europy ze zbiorów Biblioteki
Uniwersytetu Berkeley znajdują się tutaj.
Biblioteka będzie skanować i dodawać do kolekcji nowe pliki, jednak
trudno jest podać jakieś konkrety bo sytuacja pandemiczna jest...
zmienna.
aaaNastąpiła przerwa w dostępie
do mapstera, w związku z tym, trzeba było usunąć najnowszą
(wczorajszą) aktualizację. Bardzo przepraszamy za zakłócenia, mam
nadzieję, że problem uda się usunąć w ciągu kilkunastu godzin.
Ponieważ w odniesieniu do większości nowych arkuszy nie mamy
skorowidzów w mapsterze, lub skorowidze pokrywają się z nowymi
arkuszami tylko częściowo, prawie wszystkie mapy dostępne są jedynie w
postaci list.
n.b. inne jednowiorstówki z terenów Estonii i Łotwy, oraz mapy w
skalach
1:126 000 (trójwiorstówki) i 1:420 000 (dziesięciowiorstówki), znaleźć
można za pośednictwem estońskiego katalogu zbiorów dostępnych w
łotewskich bibliotekach cyfrowych (katalogi określane jako K mapp, np. ten lub ten).
Pliki do pobrania w dość niskiej rozdzielczości, ok. 150 - 300 dpi i w
formacie jpg. Niestety materiały kartograficzne nie są zebrane w jednej
sygnaturze, zatem wymagają... cierpliwości. W wyszukiwaniu
zaawansowanym można wybrać obszar poszukiwań archiwalnych map tworząc
„prostokąt wyszukiwania” na małej mapie Europy Środkowej i natrafić na kartograficzne ciekawostki.
Niestety niektóre serwery zbiorów cyfrowych, np. ra.ee, są powolne i
niewydolne, dlatego nie zawsze udaje się pobrać interesujące
materiały.
Praktycznie wszystkie nowe mapy w skali 1:300 000 i 1:25 000 już
wcześniej były dostępne, tym razem jednak, wszystkie przeskanowane
zostały w rozdzielczości 600 dpi. Dodatkowo, na niektórych arkuszach w
skali 1:25 tys znaleźć można mniej lub bardziej ciekawe historyczne
dodatki, np. kilkanaście map pokazuje zasięg terenów zalanych powodzią
(Hochwasser), która nawiedziła tereny okupowanej Polski wiosną 1940
roku, po bardzo surowej zimie 1939/1940.
W ramach „bliskiej egzotyki”, 11 arkuszy mapy Cypru w skali 1:50 000, z przełomu
lat 60. i 70. XX wieku. Jest to seria map amerykańskich, AMS
K715 Cyprus, z dodrukami brytyjskich służb kartograficznych
pokazującymi zasięg brytyjskich, eksterytorialnych, baz wojskowych na
Cyprze. Kilka zdań na temat brytyjskich baz w
wikipedii
(po polsku). Jako ciekawostkę można dodać, że zagrożenie
(rzekome) tych baz posłużyło za pretekst brytyjskiemu rządowi premiera
T. Blaira, aby uzasadnić przystąpienie do amerykańskiego ataku na Irak
w 2003 roku, gdy do brytyjskiego brukowca The Sun „przeciekły”
informacje, wg. których, „terytorium Wielkiej Brytanii” miało być, w
ciągu 45 minut, narażone na iracki atak rakietowy bronią chemiczną
i biologiczną.
Dział „Literatury” uzupełniliśmy o
przeskanowane na przestrzeni ostatnich kilku... nastu lat, zeszyty
„Wiadomości Służby Geograficznej” z lat 1932 - 1938, współwydawanych
przez WIG. Pochodzą z z różnych źródeł i brakujące załączniki trzeba
było czasem „dosztukować” z innych zbiorów - stąd nierówna jakość
skanów i wielkość plików, o rozpiętości od kilkudziesięciu do ponad
trzystu Mb każdy. Brakujące zeszyty (trzy z rocznika 1934 i wszystkie z
roku 1933 r.) postaramy się oczywiście uzupełnić, choć chwilowo nie
wiadomo kiedy - to zależy, gdzie znajdziemy te publikacje, i czy
uzyskamy zgodę właścicieli na skanowanie i udostępnienie.
news
Ze
zbiorów Uniwersytetu McMaster w Kanadzie,
ok. 1500 arkuszy,
brytyjskich i amerykańskich (oraz kilkunastu francuskich) wydań
wojennej i powojennej mapy 1:25 000 z terytorium Niemiec (na zachód od
Polski). Starsze wydania, tj. 1943 - 1944 r. to przedruki,
czasem dość starych wydań
niemieckich Messtischblattów (np. z przełomu
XIX i XX wieku). Od 1944 r. arkusze aktualizowane na podstawie zdjęć
lotniczych. Trudno jednoznacznie określić twórcę wydawcę, początkowo
była to
brytyjska seria GSGS 4414, czasem jednak przedrukowywana również przez
jednostki amerykańskie. Niektóre arkusze, lub wydania, opracowywała
armia
amerykańska (Army Map Service, seria AMS M841) - mimo posługiwania, się
(czasem), nominalnie, brytyjskim oznaczeniem GSGS 4414. Mapy obejmujące
powojenną, francuską strefę okupacyjną Niemiec, przygotowywali, w
czasie wojny, w wersji dwujęzycznej, Amerykanie, a po wojnie, sygnowała
je
wojskowa służba kartograficzna francuskich wojsk okupacyjnych w
Niemczech (SGFFA, Service Géographique des Forces Françaises
en Allemagne). W późniejszych latach (50. XX wieku) za druk map
odpowiadała, w niektóych wypadkach, Brytyjska Armia Renu (BAOR), jednak
większość arkuszy to robota AMS, „na zlecenie” USAREUR - United States Army Europe. Z czasem, szczególnie
przy pracach nad siatką UTM, do prac włączono również cywilne
instytucje (zachodnio) niemieckie, głównie Land Survey Offfice (LSO),
późniejszy oddział Instytutu Geodezji (Instituts für Erdmessung).
1
Nowe arkusze niemieckiej mapy topograficznej (Topographische Karte
(Messtischblatt), za pośrednictwem biblioteki Uniwersytetu McMaster
w Kanadzie, ze zbiorów University of Alberta, a
oryginalnie - ze zbiorów prof. Bogdana Zaborskiego.
Trochę więcej informacji o prof. Zaborskim znajduje się w tym
dokumencie PDF,
udostępnionym przez Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Uniwersytetu Warszawskiego.
Wszystkie mapy w rozdzielczości 600 dpi. Wydania alianckie i niemieckie
oryginały dotyczące terenów dzisiejszych Niemiec udostępnimy w
przyszłym miesiącu (jest ich, w sumie, ok. 2000 arkuszy, przygotowanie
materiału zajmie zatem trochę czasu).
Zdecydowana większość udostępnianych arkuszy z terenu Polski i Prus
Wschodnich to inne wydania map już dostępnych w mapsterze, choć
zdarzają się też kolorowe uzupełnienia „białych plan” na terenie
Mazowsza, oraz kilka ciekawszych wydań fortyfikacyjnych z terenu
Zachodniej (Blanblatt B), które znaleźć można (CTRL + F5) na liście
dostępnych arkuszy (powyżej). Niestety główny zbiór wydań
„Topographische Karte” z dodrukami fortyfikacyjnymi trafił do
Biblioteki Brytyjskiej, która bardzo słono liczy sobie za możliwość
skanowania, dlatego nie spodziewamy się uzupełnienia zbiorów z tego
źródła.
W ramach bliskiej egzotyki, dodaliśmy ok. 170 arkuszy brytyjskich kopii bułgarskich
map (przeskalowanych do 1:40 000) z 1944 r. (skorowidza
chwilowo nie ma). Być może mapy przygotowano, przewidując inwazję
aliancką na Bałkanach (do której, jak wiadomo, nigdy nie doszło).
W
ramach wiosennego „nadrabiania zaległości” uzupełniliśmy zbiory o mapy
przeskanowane już jakiś czas temu, przede wszystkim ze zbiorów Archiwum
Państwowego w Poznaniu, wszystkie w rozdzielczości 600dpi
- ok. 230 arkuszy
niemieckiej mapy glebowej Bodenschaetzungskarte w skali 1:25 000,
w różnych wydaniach
- ok. 1500 arkuszy
różnych wydań Messtischblattów (Topographische Karte), w tym
kilka ciekawych z ok. 1940 - 1941 roku, pokazujące ręcznie zasięg
obszarów zalewowych (Hochwasser) po powodzi na wiosnę 1940 roku (po
wyjątkowo silnej zimie 1939/40), oraz kilka arkuszy z ręcznymi
poprawkami / aktualizacjami (Merkblatt).
Ze zbiorów Biblioteki Kongresu USA, w
rozdzielczości 400 dpi,
- ok. 100 arkuszy
jednowiorstówki (1:42 000) w wydaniu carskim, tj.
do 1917 roku, i radzieckim, z lat 20. XX wieku, z terenów Litwy i
płn-wschodnich Kresów. Spora część arkuszy carskich pochodzi ze zbiorów
Archiwum W.I.G. W ciągu kolejnych 2 tygodni dodamy ok. 350 pozostałych,
przeskanowanych arkuszy. Niestety inne
muszą poczekać - skończył się nam skorowidz... Pozostałe
arkusze, głównie z terenu Białorusi i Polski, mamy nadzieję
przeskanować i dodać do końca czerwcu. O ile z powodu koronawirusa nie
zamkną czasowo Biblioteki.
Z własnych zbiorów:
- ok. 140 arkuszy w
skali 1:2500 - Malta (podobno „najbardziej ufortyfikowana
wyspa na świecie”).
Literatura - również ze zbiorów
Biblioteki Kongresu USA:
- Kilkanaście zeszytów MITTEILUNGEN des Reichsamt für Landesaufnahme z
lat 1939 - 1943. Były to niemieckie (cywilne) odpowiedniki polskich
„Wiadomości Służby Geograficznej”.
- Kilka niemieckich broszur z 1943 r. przygotowywanych na wypadek
ewentualnej inwazji aliantów zachodnich na wybrzeża Europy Południowej
(Jugosławia i Albania)
- wspomniany wyżej zestaw „Militärgeographische Angaben über Finnland”
z 1941 r.
Dzień dobry, skorowidz '25' austriackiej (west Russland)- błędy: XXVII-9 brak G,H [podstawione z ark.XXIII:Lechów, Łagów]; w ark.XXVIII nieobecny G - Lechów, można go tu przenieść. Dobry zbiór, szkoda, że z "dzurami". Pozdrawiam.
Poniższy link do planu Pruszkowa z 1967 działa, ale plik wygląda jakby nie został w całości przesłany. Czy można go ponownie uploadować? Z góry dzięki. http://maps.mapywi g.org/m/City_plans /Central_Europe/PL AN_MIASTA_PRUSZKOW A_1967.jpg
Niestety znalazłem kolejny błąd :/ http://maps.mapywi g.org/m/City_plans /ALLIED/GSGS_4234_ FRANCE/GSGS_4234_F RANCE_CP_ST._NAZAI RE_5K_Ed1_4-1943_A MS1_BallUniv.jpg not found
